Hamilelikte Ağız ve Diş Sağlığı

Hamile hanımlar ve eşi hamile olan baba adaylarının mutlaka okuması gereken bir yazıyla merhaba demek istiyorum.

Kadınlarda ağız ve diş bakımı yaşamlarının belli bölümleri olan hamilelik, bebek emzirme, adet dönemleri ve menapoz gibi zamanlarda farklılık göstermekte, özel bir bakım ve ekstra önlemler alma gerekliliğini doğurmaktadır.

Ağız diş sağlığı açısından hamilelik kabaca üç döneme ayrılır:

-ilk üç ay: bebeğin organlarının geliştiği ve hamileliğin de en riskli dönemi olan ilk üç ay içerisinde diş tedavisinden kaçınılmalı mümkünse ikinci üç aya ertelenmelidir. Dayanılmaz ağrılar ve mutlaka bir müdahale gerekliliği var ise diş hekimine gidilmelidir. Diş hekiminiz gerekirse kadın doğum doktorunuzla görüşüp ağrınızı dindirecek pasif bir tedavi uygulayabilir.

-ikinci üç ay: 4-6ıncı ayları kapsayan bu dönem hamilelik sonuna kadar ertelenemeyecek olan çekim, dolgu, kanal tedavisi gibi müdahalelerin uygulanabileceği dönemdir. Unutulmamalıdır ki diş ve dişeti iltihabı gibi durumlar bebeğin gelişimini olumsuz yönde etkileyebilir.

-üçüncü üç ay: 7-9 aylık hamileliğin yaşandığı dönemdir.bu dönemde annenin koltukta rahat oturamaması, uzun süre ağızını açamaması gibi sebeplerle diş hekimi müdahaleleri önerilmemektedir.
Hamilelikte diş bakımının önemi.

Günlük diş bakımı kesintiye uğratılmamalı diş fırçalamaya ayrı bir önem verilmelidir. Bu dönemde yeni ve yumuşak kıllı bir diş fırçası kullanılmalı diş macunundan dolayı mide bulantısı oluyorsa gerekirse macun kullanmadan ama mutlaka dişler fırçalanmalıdır. Planlı bir hamilelik söz konusuysa hamilelikten önce bir diş hekimine gidilip gerekli kontroller yapılıp gerekirse önlemler alınmalı.hamilelik döneminde vücutta oluşan hormon artışları ağız içindeki yumuşak dokuları özellikle de diş etlerini mutlaka etkileyecek ve hassaslaşmasına neden olacaktır ayrıca tükürük yapısındaki değişiklik de dişlerde bakteri plağı ve diş taşlarının oluşmasını da hızlandıracaktır. Bu sebeplerden ötürü hamilelik dönemini rahat geçirilmesi açısından ağız ve dişlerin mümkün olduğunca temiz tutulması çok önemlidir.

Halk arasında bir bebek bir diş diye son derece yanlış bir inanış vardır. Bebeğin kendisine gerekli olan kalsiyumu annenin dişlerinden alarak annesinin dişlerinin çabuk çürümeye yol açtığı düşünülür. Oysa ki hamilelik sırasında dişlerde kalsiyum azaldığına dair herhangi bir bilimsel kanıt yoktur. Anne, bebeği için gerekli olan kalsiyumu süt ve süt ürünleri, yeşil yapraklı sebzeler gibi kalsiyum içeren yiyeceklerden karşılamaktadır. Yeterli beslenme olmadığı durumlarda ise bebek ihtiyacı olan kalsiyumu annenin kemiklerinden karşılar, dişlerde kalsiyum çözelmesi olmaz. Fakat yine de: gebe kadınların yeme alışkanlıklarındaki değişiklikler şekerli ve karbonhidratlı yiyecek tüketimindeki artış, tatlıya ve aburcubura aşırı istek ve bunlar yendikten sonra dişlerin fırçalanmaması, ilk aylarda görülen kusmalar ve mide bulantısı sonucu diş fırçalayamama, gebelik hormonlarının etkisiyle dişeti kanamaları ve dişeti hassasiyetleri sonucu annenin diş fırçalama zorluğu yaşaması gibi durumlar ağızdaki çürük sayısının artmasına yol açabilmektedir.

Bebeğin diş gelişimi anne karnında başlar bu dönemde anne hem kendi sağlığı hem de bebeğin diş gelişimi için beslenmesine de çok dikkat etmelidir.özellikle protein, A vitamini (et,süt,yumurta,sarı sebzeler), C vitamini (narenciye,domates, çilek), D vitamini (yumurta, balık) ve kalsiyumdan zengin gıdaların yeterince alınması gerekmektedir.bunun dışında kaçınması gereken konuların başında aşırı karbonhidrat ve şekerli gıdalar haricinde gereksiz ilaç kullanımı da önemli bir konudur. Antibiyotiklerden amoksisilin gurubu olanların kullanılmasında herhangi bir sakınca görülmemektedir fakat tetrasiklin gurubu antibiyotiklerin kullanımı bebeğin diş oluşumuna zarar vereceğinden kullanılması sakıncalıdır. Ağrı kesici kullanımına dikkat edilmeli ve mutlaka ilaç kutusundan çıkan kullanım klavuzu okunmalıdır. Diş tedavisi sırasında kullanılan anestezik (uyuşturmaya yarayan) maddenin herhangi bir yan etkisi görülmemiştir bu konuda diş hekiminiz size en uygun tedaviyi yapacak en uygun ilacı önerecektir. Dikkat edilmesi gereken husus normal zamanlarda da olduğu gibi bilinçsiz, ezbere ilaç kullanımından kaçınıp mutlaka doktorunuza danışarak ilaç kullanmanız gerektiğidir. Ayrıca hamilelik döneminde çok gerekmedikçe diş röntgeni çekilmemektedir, her ne kadar diş röntgeninin zaralı ışın dozu çok düşük ve karın bölgesinden uzak olsa da acil bir durum olmadıkça röntgen çekmek önerilmez. Çok gerekliyse anneyi ışınlardan koruyacak kurşun bir önlük giydirilerek röntgen çekilir.

Tüm bu yazılanlar ışığında özetlemek gerekirse, ağız sağlığı özellikle hamilelik döneminde ayrı bir önem arz etmektir. Bu dönem öncesi yapılacak kontrollerle ve hamilelik sırasında beslenme ve ağız bakımı için uygulanacak ekstra bir dikkat ile sıkıntısız bir hamilelik geçirmek elinizde. Tüm bunlara rağmen dişlerde ya da dişetlerinizde oluşacak sorunlar özellikle 4-6ıncı aylarda rahatlıkla uygulayacağımız tedavilerle çözümlenebilmektedir. Tüm anne ve baba adaylarını kutlar sağlıklı günler dilerim.

• 10/02/2009 Hamilelikte Ağız ve Diş Sağlığı
• 14/11/2008 Herkes İçin Diyabet Bakımı
• 12/11/2008 Hedef Mükemmel Ağız Sağlığı
• 11/11/2008 Süt Dişlerinin Önemi