Kimin Tabelası Daha Havalı

Eski dükkânların tabelaları.

Kimlikleri.

Eskiden tahta üstüne yazılan tabelalar.

Hep aynı standartta.

?Ben komşu dükkândan farklı değilim. Aramızda bir rekabet yok? der gibi bakışan tabelalar.

Çanakkale?de ?Aynalı Çarşı?nın? olduğu caddede böyle tabelalar görmek mümkün.

Birkaç örnek verecek olursam;

?70/Öncü Ticaret/Naci Küçüköncü ve Oğlu/70?

Tahta üzerine yazılmış bir tabela. Aynı tabelanın yazıları dökülmüş, Naci Bey tabelasını kaldırmamış, tekrar yazdırmış.

Dükkânı babasından devralmış, oğlu ile çalıştırmaya devam ediyor.

Belki çağımızın gereği olan eşyalar satıyor. Çağa ayak uydurmuş. Ancak, tarihi bir geleneği de yaşatıyor.

Bir tahta parçasına yazılan tabelanın, yüklendiği anlamın değeri bence çok büyük.

Başka bir tabela daha gördüm. Esnaf arkadaş dükkânını büyütmüş, geliştirmiş. Ancak, geleneğini bozmamış. Dükkânın giriş kapısı üstüne eski tabelayı da koymayı ihmal etmemiş.

Tabelanın üstünde ayrı olarak, ?Hulusi Yılmaz? yazmakta. Dükkânın kurucusu olabilir. Babası ya da dedesi olabilir.

Tabelada ise;

?73/Yaşam Kırtasiye/M. Sırrı Yılmaz/73? yazmakta.

Tabelaların, sağına ve soluna dükkânın numarası yazılmış.

Tabelalar havalı değil, anlamlı.

*

Eskiden Çanakkale?de bir tabela ressamı vardı.

Müthiş bir adamdı. Çanakkale?nin bütün ilçelerinde, en güzel tabelaları o yazardı.

Duvara, kapıya, pencere camına öyle bir yazardı ki, o kadar olur.

Adamın elinde bir fırça olurdu sadece. Birde yağlı boya kutusu.

Çizgi yok, hesap yok. Cetvel yok.

Bakardı şöyle bir, yazardı.

Yazdığı her yazının uygun yerlerine de çiçek resimleri oluştururdu. Ya da yapılan işle ilgili birkaç detay çizerdi.

70?li yıllarda benim iki köylüm, ?Commer? marka bir minibüs almışlardı.

Hemen çekmişler minibüsü, bu ressamın önüne. Bizim ?Kommerin? önüne güzel bir yazı yaz, demişler.

Bizim ressam, ?Ne yazayım?? diye sormuş.

Birisi, ?Sen bilirsin? demiş.

Ressam sözünü tekrarlamış;

?Tamam da, ne yazayım? Söyleyin.?

Yine aynı cevap ?sen bilirsin.?

Bizimkiler çekip gitmiş. Bir kaç saat sonra döndüklerinde bakmışlar ki, Kommer?in önünde ?Sen Bilirsin? yazmakta.

Hem de yazının başında ve sonunu da güller demet demet.

Hâlâ gözümün önündedir o yazı. Kommer minibüsü de hayal ederim. Minibüsün birde pikap çaları vardı.

Bu Çanakkaleli ressamın (bana göre tabela yazıcısı değil) imzası, her yazının altında şöyleydi.

?Jakson?

Kimdi?

Nasıl yaşadı?

Çocukları var mı?

Yazdıklarından geriye ne kaldı?

Bilmiyorum.

*

Şimdi tabela anlayışı da değişti.

Bir standardı da yok.

Parası olan, ışıklı en güzel tabelayı çakıyor dükkânının önüne. Boydan boya, rengârenk ışıl ışıl.

Havalı mı havalı.

Bilgisayarlarla, istenilen yazı karakterin de yazıveriyorlar tabelaları. Ruhu yok günümüzde ki tabelaların.

Reklamlar çıldırdı.

Reklamlar ve tabelalar, iç içe girdi.

Bir tabela çılgınlığı yaşanmakta günümüzde.

Geceleri pırıl pırıl dükkânların önü. Albenisi olan tabelalar, alışveriş yapmak istemeyeni de kendisine çekiyor.

?Benim gibi tabelası olan dükkândan alışveriş yapılmaz mı??sorusunu ışınlıyor tüketicilere.

?Al, al, al, al!? sesleri kulaklarımızda.

Tüketimi körükleyen çalışmalar aldı başını gidiyor.

Çılgın birer tüketici olduk.

Bir dükkân en çok hangi malı satıyorsa ya da satmaya söz vermişse, o firma getirip tabelasını asıyor dükkânın önüne. Bedava.

Ben kentlerden uzak yaşamış birisi olarak, çekiniyorum bu tabelalardan.

Bu tabelaların albenisi olsa da, beni çok çekmiyorlar kendilerine.

Benim aklım hep, eski tabelalarda takılı kalıyor.

Eski tabelası olan bir dükkâna girdiğimde, param olmasa da bir şeyler alabileceğim hissi var bende.

Tabelası ışıklı dükkânlar, bir kuruşu da istiyor insandan.

Sohbeti de yok böyle yerlerin.

Sahibi belli değil ki.

Kalbi yok.

Ruhu yok.

Tabelaları yaldızlı sadece.

Sadece havalı.

*

?Kurukahveci/İsmail Çelikel?

Bu bir dükkân tabelası.

Sadece kahve satılan bir yer.

?Ruhunda kırk yıllık bir hatırı? barındıran tabela.

Bugün;

Gidin görün dev tabelalı dükkânlarda, ?kuru kahvenin kuru bir hatırı? bile yok.

Geçmişte, bizim bakkal amcamız vardı, bize şeker ikram eden.

Şimdiki çocukların dev tabelaların gölgesinde, bir bakkal amcaları olmayacak.

Onlara şeker ikram eden de bulunmayacak.

Önemli bir ayrıntı mı bu?

Ne bileyim.

Yazdım işte.

• 08/01/2014 Bir Ankara / İki Gün / İki Lira
• 18/08/2013 Şakir Askan / Seni Sevmeyen Ölsün
• 18/07/2013 Birliği Bozan Birlik Kavgaları
• 05/07/2013 Zülfü Livaneli / Kepez Kayısı Şenliği
• 01/07/2013 Ucuz Hayatlar
• 24/06/2013 Ölüler Kenti Ozanı’na Mektuplar*
• 11/06/2013 Yenice’de Her Gün Doğa Yürüyüşü
• 27/05/2013 Kepez Güreşlerinin Sonrası
• 15/05/2013 Haydi Kepez’e Güreşlere Gelin
• 30/04/2013 Tostçular Çarşısı